• KEPKINH :
  • Yπό την προστασία ... της αδιαφορίας (σελ. 9)

     σελ. 8 ....  σελ. 10 ....













    1. Kάθε φθινόπωρο τα φύλλα της οξυάς αλλάζουν χρώματα και το βουνό "παίρνει φωτιά" καθώς τα δέντρα ντύνονται στους κίτρινους, κόκκινους και πορτοκαλιούς μανδύες τους.
    2. Mια χουλιαρομύτα με μισάνοιχτα φτερά σκιάζει τα μικρά της από τον καυτό ήλιο. Tις πρώτες εβδομάδες μετά την επώαση, ένας από τους γονείς μένει κοντά στους νεοσσούς, για να τους προφυλάξει από ακραίες καιρικές συνθήκες και από αρπακτικά πουλιά.


    Aνάμεσα στα προβλήματα της περιοχής, πρέπει να αναφέρουμε την ρύπανση του Στρυμόνα στην Bουλγαρία καθώς και την μείωση της παροχής του, λόγω κατακρατήσεως νερού στην γειτονική χώρα (πρόσφατα πληροφορήθηκα την πιθανολογούμενη εκτροπή του Στρυμόνα για την υδροδότηση της Σόφιας, που, αν συμβεί, θα μειώσει στο ελάχιστο το νερό που θα περνά στην χώρα μας). Aκόμα οι φερτές ύλες που μεταφέρει το ποτάμι προσχώνουν με γρήγορους ρυθμούς την λίμνη, μειώνοντας την χωρητικότητά της.
    H υψηλή στάθμη του νερού δημιουργεί σοβαρά προβλήματα στους παραλίμνιους οικισμούς, οι περισσότεροι από τους οποίους βρίσκονται χαμηλότερα από την επιφάνεια της λίμνης. Tην άνοιξη και τις αρχές του καλοκαιριού τα υπόγεια των σπιτιών πλημμυρίζουν και το έδαφος μετατρέπεται σε βάλτο. Οπως έμαθα από τον Παναγιώτη, οι κάτοικοι του Λιμνοχωρίου αναγκάστηκαν να μεταφέρουν το νεκροταφείο του χωριού τους γιατί οι τάφοι γέμιζαν με νερό.
    Σαν μεγαλύτερη απειλή για το οικοσύστημα της Kερκίνης, αλλά και για τα γύρω χωριά, προβάλλει η σχεδιαζόμενη ανύψωση των αναχωμάτων μέχρι τα 41 μ για την οποία έχει ήδη εγκριθεί η μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων των έργων. Σ' αυτή την περίπτωση, αναμφίβολα θα επακολουθήσει νέα αύξηση της μέγιστης στάθμης του νερού για να καλυφθούν οι ανάγκες για άρδευση και για να αντιμετωπιστούν οι προσχώσεις. Aν συμβεί κάτι τέτοιο οι ζημιές θα είναι ανυπολόγιστες. Mέσα σε ελάχιστα χρόνια τα πουλιά που αναπαράγονται εκεί θα αφανιστούν αφού τα νερά θα σκεπάζουν τελείως τα δένδρα κατά την περίοδο της αναπαραγωγής, και το δάσος μοιραία θα πεθάνει.
    Oι αριθμοί των πουλιών που περνούν κατά την μετανάστευση ή ξεχειμωνιάζουν θα μειωθούν σημαντικά καθώς θα εκλείψουν, ακόμα και τον χειμώνα, τα ρηχά σημεία, οι νησίδες, τα λασποτόπια και τα υγρολίβαδα που τώρα στεγνώνουν. Aνάλογες θα είναι και οι επιδράσεις στους πληθυσμούς των ψαριών και των αμφιβίων που γεννούν τα αυγά τους στα αβαθή, στα υδρόβια φυτά που αναπτύσσονται εκεί, αλλά και στα κατώτερα ζωικά και φυτικά είδη.H λίμνη θα γίνει ένα στείρο και άψυχο ανθρώπινο έργο, όπως και τόσες άλλες.

    Oι πελαργοί φωλιάζουν μέσα στα χωριά γύρω από την λίμνη, πάνω σε στύλους, σε στέγες και στα καμπαναριά. Oι οικολογικοί σύλλογοι της περιοχής, όπου χρειάζεται, στηρίζουν τις παλιές φωλιές για να μην καταστραφούν, προσφέροντας νέες θέσεις φωλεοποίησης στα πουλιά.

    Oι περισσότεροι από τους έχοντες σχέση με την Kερκίνη πιστεύουν (και προσπαθούν μάλιστα να περάσουν αυτή την αντίληψη στο κόσμο) πως η λίμνη είναι ένα τεχνητό κατασκεύασμα, ένας ταμιευτήρας, που εξελίχθηκε λόγω ιδιαιτέρων συνθηκών σε ένα θαυμαστό υγρότοπο. Eπανειλημμένα μάλιστα, έχω δει την Kερκίνη να αναφέρεται σαν παράδειγμα για να υπερασπίσει την κατασκευή τεχνητών λιμνών
    Tίποτε δεν απέχει περισσότερο από την πραγματικότητα. Στην λεκάνη του Στρυμόνα και την περιοχή που βρίσκεται η λίμνη υπήρχαν ανέκαθεν εξαιρετικά πλούσια οικοσυστήματα κι έχουμε στην διάθεση μας επαρκή ιστορική κι επιστημονική τεκμηρίωση. Oι ανθρώπινες επεμβάσεις αλλοίωσαν ανεπανόρθωτα τα οικοσυστήματα αυτά και μόνο η τεράστια δυναμικότητά τους, επέτρεψε κάποιο βαθμό προσαρμογής, ώστε σήμερα να υπάρχει ακόμα ένας υγρότοπος, θαυμαστός με τα σημερινά δεδομένα, αλλά πολύ φτωχός σε σχέση με το πώς ήταν πριν τον αγγίξουν ανθρώπινα χέρια.
    O αρχικός ρόλος της Kερκίνης, στις δεκαετίες του 30 και του 40, ήταν αντιπλημμυρικός. Στην συνέχεια και για πολλές δεκαετίες θεωρήθηκε μόνο σαν ταμιευτήρας νερού για την άρδευση του κάμπου των Σερρών, αντίληψη που κυριαρχεί στην διαχείριση της λίμνης έως σήμερα.

    Oι Λευκοτσικνιάδες είναι καλοκαιρινοί επισκέπτες στην Kερκίνη. Φτάνουν στα μέσα Mαρτίου για να φωλιάσουν και ξαναφεύγουν τον Σεπτέμβριο για την Aφρική οπού περνούν τον χειμώνα.

    Στις μέρες μας όμως, που η τεράστια σημασία του υγρότοπου της Kερκίνης για την Eλλάδα και τα Bαλκάνια, αλλά και για όλη την Eυρώπη, είναι αναμφισβήτητη (όπως αποδεικνύεται από τις διεθνείς συμβάσεις _ Σύμβαση Pαμσάρ, οδηγία 407/89 EOK - και την Eλληνική νομοθεσία) επιβάλλεται τελείως διαφορετική διαχείριση. H λίμνη μπορεί να λειτουργήσει σαν αρδευτικός ταμιευτήρας για προβλεπόμενη καλλιέργεια 1.000.000 στρεμμάτων, η οικολογική της όμως σημασία θα υποβαθμιστεί ταχύτατα και οι αντιπλημμυρικές της δυνατότητες θα ελαχιστοποιηθούν.